Mieszkańcy Chorzowa w zdewastowanym długoletnią wojną kraju domagali się polskiego słowa pisanego. Z pomocą bibliotekarzom przyszedł inspektor szkolny, który zarządził wśród młodzieży szkolnej zbiórkę książek. Owocem penetracji domowych zakamarków, piwnic i strychów było pozyskanie niewielkiej liczby książek, często w stanie szczątkowym, podartych. Z inicjatywy ówczesnego przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej Zygmunta Walacińskiego w sierpniu 1945 powołano Miejską Bibliotekę Publiczną. Skierowany do społeczeństwa apel sprawił, że uzyskano fundusze, które pozwoliły na zakup kilkunastu tomów. W rezultacie w końcu 1945r. biblioteka posiadała 418 tomów i 250 zarejestrowanych czytelników.

W rzeczywistości czytelników było znacznie więcej, ponieważ jedną wypożyczoną książkę czytał nie tylko wypożyczający, ale także jego najbliżsi krewni i znajomi oraz sąsiedzi. Pierwszą biblioteką był maleńki, ciasny i ciemny pokoik przy ulicy Sienkiewicza, w którym znajdowały się dwie szafy z książkami. To był początek.

Z każdym rokiem powiększała się sieć biblioteczna i wzrastała liczba książek i czytelników. W 1955r. sieć biblioteczna obejmowała 7 filii, 2 czytelnie, 14.500 czytelników i 60.000 woluminów.